Text Practice Mode
Cuộc cách mạng trí tuệ nhân tạo (phần 1.5): Con đường tới Siêu trí tuệ - tác giả Phàm nhân tu tiên - Spiderum
created Jul 8th 2024, 15:43 by Trà Phạm
0
930 words
4 completed
0
Rating visible after 3 or more votes
saving score / loading statistics ...
00:00
Chúng ta đang ở đây – Một thế giới phụ thuộc vào ANI
ANI là một cỗ máy có trí tuệ tương đương hay vượt quá trí tuệ và độ hiệu quả của con người trong một lĩnh vực cụ thể. Một số ví dụ như là:
Xe ô tô chứa đầy những hệ thống ANI, từ bộ não máy tính đảm nhiệm chức năng vận hành phanh phản khóa (anti-block brakes) cho tới máy đo đồng hồ xăng. Xe tự lái của Google, mà hiện nay đang được thử nghiệm, sẽ chứa những hệ thống ANI tiên tiến dùng để nhận biết và phản ứng lại với môi trường xung quanh.
Điện thoại của bạn là một nhà máy ANI thu nhỏ. Khi bạn điều hướng theo ứng dụng bản đồ, nhận được gợi ý nghe nhạc theo sở thích cá nhân trên Pandora, xem dự báo thời tiết, nói chuyện với Siri, hay là cả tỉ thứ công việc thường nhật khác, bạn đang sử dụng ANI.
Bộ lọc thư rác trong thư điện tử là một loại ANI điển hình – nó được tải đầy trí tuệ về việc làm thế nào để nhận ra đâu là thư rác, và rồi nó học hỏi và tự điều chỉnh theo chính bạn khi nó thu thập được những kinh nghiệm về những thói quen của bạn. Nest Thermostat cũng làm chính như vậy khi nó nhận ra những thói quen điển hình của bạn và điều chỉnh phản ứng theo đó.
Bạn nhớ cảm giác gai người khi bạn tìm một sản phẩm trên Amazon và rồi bạn thấy chính sản phẩm đó xuất hiện trong mục “gợi ý cho bạn” ở một trang web khác, hay khi Facebook làm thế nào đó biết được ai nên được kết bạn với bạn chứ? Đó là một mạng lưới các hệ thống ANI, cùng làm việc để thông báo với nhau về bạn là ai và bạn thích gì và rồi dùng thông tin đó để quyết định trình ra trước mắt bạn thứ gì. Điều tương tự với mục “Những người mua món này cũng sẽ mua…” của Amazon – đó là một hệ thống ANI với nhiệm vụ là thu thập thông tin từ hành vi của hàng triệu người mua hàng và tổng hợp những thông tin đó để “upsell” bạn một cách thông minh và khiến bạn mua nhiều hơn nữa.
Google Translate là một hệ thống ANI cổ điển điển hình khác – rất ấn tượng trong một nhiệm vụ cụ thể. Nhận diện giọng nói cũng tương tự như thế, và có hàng tá các ứng dụng sử dụng hai ANI đó thành một đội, giúp bạn có thể nói một câu bằng một ngôn ngữ rồi máy tính sẽ nói lại câu đó trong một ngôn ngữ khác.
Khi máy bay hạ cánh, không người nào quyết định nó sẽ đỗ ở cửa số mấy. Cũng không phải con người quyết định giá vé máy bay.
Những nhà vô địch thế giới trong các bộ môn Checkers, Scrablle, Backgammon và Othello giờ đều là ANI hết.
Cỗ máy tìm kiếm Google là một bộ não ANI khổng lồ với những phương pháp hết sức phức tạp để xếp hạng các trang web và quyết định trình ra cho bạn xem cái nào. Newsfeed của Facebook cũng vậy.
Và đó chỉ là những ví dụ trong giới tiêu dùng. Những hệ thống ANI phức tạp được sử dụng rộng rãi trong những phân ngành hay những ngành công nghiệp như quân sự, sản xuất, và tài chính (những nhà giao dịch AI sử dụng thuật toán tần suất cao can thiệp vào hơn nửa những giao dịch chứng khoán tại thị trường Mỹ (6) ), và trong các hệ thống chuyên môn như là giúp đỡ bác sĩ trong việc chuẩn đoán bệnh và, nổi tiếng nhất là Watson của IBM, cỗ máy chứa đủ thông tin và hiểu ngôn ngữ bị bóp méo đủ tốt để nắm chắc phần thắng ngay cả trước những người chơi Jeopardy! thông thái nhất.
Các hệ thống ANI như hiện nay không hẳn là đáng sợ lắm. Tệ nhất chỉ là khi một ANI gặp trục trặc tạo nên một thảm họa riêng biệt như là phá hỏng hệ thống điện, làm cho một nhà máy điện hạt nhân gặp phải một sự cố tai hại, hay gây ra một thảm họa trên thị trường tài chính (như vụ Flash Crash năm 2010 và làm cho thị trường chứng khoán tạm thời tụt dốc không phanh, mang theo khoảng 1 nghìn tỷ đô la giá trị thị trường, và chỉ một phần trong đó được phục hồi khi sự cố được khắc phục).
Nhưng trong khi ANI không có khả năng tạo nên các mối đe dọa diệt chủng, chúng ta nên nhìn nhận hệ sinh thái đang ngày càng bành trướng và tăng dần về độ phức tạp của những ANI tương đối vô hại là một chỉ dấu cho cơn lốc sẽ thay đổi toàn bộ thế giới sắp quét qua. Mỗi đổi mới về ANI sẽ lặng lẽ đặt thêm một viên gạch trên con đường đi tới AGI và ASI. Hay như Aaron Saenz nhìn nhận, các hệ thống ANI của chúng ta “giống như các amino acid trong bát súp nguyên thủy của Trái đất trong thời kỳ đầu” – những nền tảng còn bất động của sự sống mà, trong một ngày không báo trước, bất ngờ sống dậy.
ANI là một cỗ máy có trí tuệ tương đương hay vượt quá trí tuệ và độ hiệu quả của con người trong một lĩnh vực cụ thể. Một số ví dụ như là:
Xe ô tô chứa đầy những hệ thống ANI, từ bộ não máy tính đảm nhiệm chức năng vận hành phanh phản khóa (anti-block brakes) cho tới máy đo đồng hồ xăng. Xe tự lái của Google, mà hiện nay đang được thử nghiệm, sẽ chứa những hệ thống ANI tiên tiến dùng để nhận biết và phản ứng lại với môi trường xung quanh.
Điện thoại của bạn là một nhà máy ANI thu nhỏ. Khi bạn điều hướng theo ứng dụng bản đồ, nhận được gợi ý nghe nhạc theo sở thích cá nhân trên Pandora, xem dự báo thời tiết, nói chuyện với Siri, hay là cả tỉ thứ công việc thường nhật khác, bạn đang sử dụng ANI.
Bộ lọc thư rác trong thư điện tử là một loại ANI điển hình – nó được tải đầy trí tuệ về việc làm thế nào để nhận ra đâu là thư rác, và rồi nó học hỏi và tự điều chỉnh theo chính bạn khi nó thu thập được những kinh nghiệm về những thói quen của bạn. Nest Thermostat cũng làm chính như vậy khi nó nhận ra những thói quen điển hình của bạn và điều chỉnh phản ứng theo đó.
Bạn nhớ cảm giác gai người khi bạn tìm một sản phẩm trên Amazon và rồi bạn thấy chính sản phẩm đó xuất hiện trong mục “gợi ý cho bạn” ở một trang web khác, hay khi Facebook làm thế nào đó biết được ai nên được kết bạn với bạn chứ? Đó là một mạng lưới các hệ thống ANI, cùng làm việc để thông báo với nhau về bạn là ai và bạn thích gì và rồi dùng thông tin đó để quyết định trình ra trước mắt bạn thứ gì. Điều tương tự với mục “Những người mua món này cũng sẽ mua…” của Amazon – đó là một hệ thống ANI với nhiệm vụ là thu thập thông tin từ hành vi của hàng triệu người mua hàng và tổng hợp những thông tin đó để “upsell” bạn một cách thông minh và khiến bạn mua nhiều hơn nữa.
Google Translate là một hệ thống ANI cổ điển điển hình khác – rất ấn tượng trong một nhiệm vụ cụ thể. Nhận diện giọng nói cũng tương tự như thế, và có hàng tá các ứng dụng sử dụng hai ANI đó thành một đội, giúp bạn có thể nói một câu bằng một ngôn ngữ rồi máy tính sẽ nói lại câu đó trong một ngôn ngữ khác.
Khi máy bay hạ cánh, không người nào quyết định nó sẽ đỗ ở cửa số mấy. Cũng không phải con người quyết định giá vé máy bay.
Những nhà vô địch thế giới trong các bộ môn Checkers, Scrablle, Backgammon và Othello giờ đều là ANI hết.
Cỗ máy tìm kiếm Google là một bộ não ANI khổng lồ với những phương pháp hết sức phức tạp để xếp hạng các trang web và quyết định trình ra cho bạn xem cái nào. Newsfeed của Facebook cũng vậy.
Và đó chỉ là những ví dụ trong giới tiêu dùng. Những hệ thống ANI phức tạp được sử dụng rộng rãi trong những phân ngành hay những ngành công nghiệp như quân sự, sản xuất, và tài chính (những nhà giao dịch AI sử dụng thuật toán tần suất cao can thiệp vào hơn nửa những giao dịch chứng khoán tại thị trường Mỹ (6) ), và trong các hệ thống chuyên môn như là giúp đỡ bác sĩ trong việc chuẩn đoán bệnh và, nổi tiếng nhất là Watson của IBM, cỗ máy chứa đủ thông tin và hiểu ngôn ngữ bị bóp méo đủ tốt để nắm chắc phần thắng ngay cả trước những người chơi Jeopardy! thông thái nhất.
Các hệ thống ANI như hiện nay không hẳn là đáng sợ lắm. Tệ nhất chỉ là khi một ANI gặp trục trặc tạo nên một thảm họa riêng biệt như là phá hỏng hệ thống điện, làm cho một nhà máy điện hạt nhân gặp phải một sự cố tai hại, hay gây ra một thảm họa trên thị trường tài chính (như vụ Flash Crash năm 2010 và làm cho thị trường chứng khoán tạm thời tụt dốc không phanh, mang theo khoảng 1 nghìn tỷ đô la giá trị thị trường, và chỉ một phần trong đó được phục hồi khi sự cố được khắc phục).
Nhưng trong khi ANI không có khả năng tạo nên các mối đe dọa diệt chủng, chúng ta nên nhìn nhận hệ sinh thái đang ngày càng bành trướng và tăng dần về độ phức tạp của những ANI tương đối vô hại là một chỉ dấu cho cơn lốc sẽ thay đổi toàn bộ thế giới sắp quét qua. Mỗi đổi mới về ANI sẽ lặng lẽ đặt thêm một viên gạch trên con đường đi tới AGI và ASI. Hay như Aaron Saenz nhìn nhận, các hệ thống ANI của chúng ta “giống như các amino acid trong bát súp nguyên thủy của Trái đất trong thời kỳ đầu” – những nền tảng còn bất động của sự sống mà, trong một ngày không báo trước, bất ngờ sống dậy.
