a. Nguyên tắc tập trung dân chủ Đây là nguyên tắc tổ chức cơ bản nhất để xây dựng Đảng trở thành một tổ chức chặt chẽ vừa phát huy được sức mạnh của mỗi người, vừa phát huy được sức mạnh của tập thể. Tập trung: là sự thống nhất về mặt tư tưởng, tổ chức, hành động. Biểu hiện của tập trung trong Đảng là thiểu số phục tùng đa số, cấp dưới phục tùng cấp trên; mọi đảng viên phải chấp hành vô điều kiện Điều lệ Đảng, các nghị quyết, chỉ thị của Đảng. Dân chủ: là tạo điều kiện để mọi đảng viên phát biểu ý kiến, trình bày sáng kiến, có quyền bảo lưu ý kiến; phải thật sự mở rộng dân chủ để tất cả đảng viên bày tỏ ý kiến của mình. Theo Hồ Chí Minh, “tập trung” và “dân chủ” là hai mặt của một vấn đề, có mối quan hệ biện chứng với nhau. Tập trung và dân chủ luôn thống nhất, gắn bó chặt chẽ: Tập trung trên cơ sở dân chủ nhằm chống quan liêu, độc đoán chuyên quyền. Dân chủ để đi tới tập trung, là cơ sở của tập trung chứ không phải vô tổ chức, tùy tiện, phân tán. Tập trung trên nền tảng dân chủ và dân chủ phải dưới sự chỉ đạo của tập trung. Điều kiện tiên quyết khi thực hiện nguyên tắc này là tổ chức đảng phải trong sạch, vững mạnh. Theo Người, nguyên tắc này quan hệ mật thiết với nguyên tắc “tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách”, “tập thể lãnh đạo là dân chủ, cá nhân phụ trách là tập trung”. Tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách là dân chủ tập trung. Thực hiện tập thể lãnh đạo là khi xây dựng nghị quyết, đường lối, chính sách phải được tập thể bàn bạc, thảo luận. Vì một cá nhân dù tài giỏi đến đâu cũng không thể có được cái nhìn đa chiều, nếu lãnh đạo không tập thể sẽ dẫn đến hỏng việc. Thực hiện cá nhân phụ trách nghĩa là: “Việc gì đã được đông người bàn bạc kỹ lưỡng rồi, kế hoạch rõ ràng rồi, thì cần phải giao cho một người hoặc một nhóm người phụ trách theo kế hoạch mà làm, như thế công việc mới chạy”. Cần tránh việc bàn chung mà không ai làm, “cha chung không ai khóc” thì “việc gì cũng không xong”. Thực hiện nguyên tắc này phải linh hoạt: “Không thể việc nhỏ nhặt vụn vặt cũng chờ tập thể bàn bạc”; không thể tin vào trách nhiệm cá nhân “để lấn át tập thể, dẫn đến độc đoán chuyên quyền”. b.Tự phê bình và phê bình. Tự phê bình là nêu ưu điểm và khuyết điểm của bản thân mình. Phê bình là nêu ưu điểm và khuyết điểm của đồng chí mình. Tự phê bình và phê bình là để nhận rõ ưu khuyết điểm của mình và đồng chí mình để có hướng phát huy và khắc phục. Cần phải phê bình và tự phê bình vì: + Với tổ chức Đảng: “Một Đảng mà giấu giếm khuyết điểm của mình là một Đảng hỏng. Một Đảng có gan thừa nhận khuyết điểm của mình, xem khuyết điểm đó từ đâu tới rồi tìm cách sửa chữa. Như vậy mới là một Đảng mạnh dạn, chắc chắn chân chính”. + Với mỗi cán bộ, đảng viên, không ai tránh khỏi khuyết điểm, phải tự phê bình trước, phải biết mình phải quấy chỗ nào trước rồi phê bình người khác. Mục đích của tự phê bình và phê bình là để giúp nhau tiến bộ, giúp nhau sửa chữa khuyết điểm; làm cái ác mất dần đi, cái thiện nảy nở sinh sôi, để làm việc tốt hơn; toàn Đảng sẽ dần hết khuyết điểm, ưu điểm ngày càng nhiều thêm. Suy cho cùng, tự phê bình và phê bình làm cho tổ chức trở lên vững mạnh, đoàn kết. Khi tự phê bình và phê bình cần giữ thái độ thật thà, không thêm bớt; cần có phương pháp phù hợp, vừa khéo léo, vừa cụ thể; cần kết hợp phê bình trong nội bộ Đảng và trước toàn dân chúng. Tự phê bình và phê bình phải thường xuyên như hằng ngày rửa mặt. c. Đoàn kết thống nhất trong Đảng Đoàn kết nhất trí là sức mạnh của Đảng. Đảng tuy nhiều người, nhưng đoàn kết thì khi tiến đánh sẽ như một người. Đoàn kết là truyền thống quý báu của Đảng và dân tộc, mỗi đồng chí đảng viên từ Trung ương tới các chi bộ phải giữ gìn sự đoàn kết thống nhất trong Đảng như thân cây và cành cây. Đoàn kết phải trên cơ sở nhất trí cao với quan điểm, đường lối chính sách, điều lệ Đảng và kỷ luật Đảng. Đoàn kết gắn bó với tự phê bình và phê bình, không một chiều, thủ tiêu đấu tranh. Đoàn kết trong Đảng gắn với đoàn kết với các Đảng anh em vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, làm tốt trách nhiệm và nghĩa vụ quốc tế.