Sau chiến tranh, các quan đầu triều đều là quan võ, việc cần gấp là tuyển lựa quan văn. Vua Gia Long cho tổ chức lại các Văn miếu, thực hiện chính sách trọng Nho học, lập Quốc tử giám ở Phú Xuân để dạy con cái vua quan, tổ chức thi hương định kì để tuyển chọn nhân tài. Năm 1806, vua sai Binh bộ Thượng thư Lê Quang Định làm bộ sách Nhất thống địa dư chí gồm 10 quyển, ghi chép tình hình địa lí, chính trị... của Việt Nam. Đồng thời cho tìm các sách viết về nhà Lê và nhà Tây Sơn để sửa lại quốc sử. Thời Gia Long là thời thịnh của thơ văn quốc âm với nhiều tác phẩm kiệt xuất, như Hoa Tiên của Nguyễn Huy Tự, Truyện Kiều của Nguyễn Du, thơ Nôm của Hồ Xuân Hương... Nhà vua cho soạn bộ luật mới gọi là Hoàng Việt luật lệ (thường gọi là "Luật Gia Long"). Bộ luật gồm 22 quyển, 398 điều, có phần khắc nghiệt hơn luật Hồng Đức đời Lê. Đối với nhà Lê, một mặt Gia Long cho giữ gìn lăng tẩm, đền miếu các vua Lê, tu sửa Lam Kinh, phong bách thần trong nước cho triều Lê; mặt khác lại cố tình làm giảm ảnh hưởng của tiền triều: nhà vua cho thu nhỏ hoàng thành Thăng Long, thay chữ Long mang nghĩa "rồng" trong tên Thăng Long thành chữ Long nghĩa là "thịnh vượng". Ông ban thưởng binh lính, lập đền thờ người tử trận, cho các lính già giải ngũ, tổ chức quân đội thành ba phiên để luôn có một phiên về làm ruộng. Lực lượng hải quân được chú trọng để kiểm soát các vùng bờ biển dài. Các cửa biển đều có một cơ lính thủy để phòng thủ và theo dõi tàu nước ngoài. Ngoài ra, vua Gia Long còn cho đóng loại thuyền lớn bọc đồng theo kiểu Tây dương để tuần tra biển. Nguồn: Sử ta chuyện xưa kể lại (tập 4) - Nhà xuất bản Kim Đồng.